Participatie en armoedebestrijding
Actualisatie gebundelde uitkering (BUIG)
De systematiek van BUIG maakt de omvang van het budget dat Arnhem ontvangt voor het grootste deel moeilijk voorspelbaar. Het gedeelte dat te beïnvloeden is, heeft betrekking op de inzet van loonkostensubsidie.
Er ontstaat een knelpunt tussen de meest actuele stand van het verwachte saldo op de BUIG en het saldo dat reeds is opgenomen in de begroting. In bovenstaande tabel is het knelpunt zichtbaar gemaakt van € 4 miljoen in 2025, oplopend naar € 4,5 miljoen vanaf 2028. In de volgende paragraaf wordt een voorstel gedaan voor een aanpassing in de systematiek, waardoor het mogelijk is dit knelpunt grotendeels op te vangen.
Actualisatie WSW
Voor de komende jaren wordt een nadeel verwacht op de kosten voor de WSW. De prognose van dit nadeel is gebaseerd op de meest recente opgave van de MGR (maart 2024). Het nadeel heeft verschillende oorzaken. Op de eerste plaats doordat het aanwijsbesluit vanaf 2024 gewijzigd is en hierdoor een groter omzetverlies wordt verwacht. Daarnaast heeft de MGR de opgave van het werkelijk aantal SW’ers in begeleiding bijgesteld. Ook zijn de kosten per SW’er zijn gestegen als gevolg van de CAO-stijging. Tenslotte is het aantal SW’ers dat buiten Arnhem woont, maar in Arnhem werkt door de MGR op basis van actuele cijfers bijgesteld. Dit leidt tot een knelpunt van € 3,3 miljoen in 2025, € 2,9 miljoen in 2026, € 4,3 miljoen in 2027 en € 3,0 miljoen in 2028.
Actualisatie WSW
Voor de komende jaren wordt een nadeel verwacht op de kosten voor de WSW. De prognose van dit nadeel is gebaseerd op de meest recente opgave van de MGR (maart 2024). Het nadeel heeft verschillende oorzaken. Op de eerste plaats doordat het aanwijsbesluit vanaf 2024 gewijzigd is en hierdoor een groter omzetverlies wordt verwacht. Daarnaast heeft de MGR de opgave van het werkelijk aantal SW’ers in begeleiding bijgesteld. Ook zijn de kosten per SW’er zijn gestegen als gevolg van de CAO-stijging. Tenslotte is het aantal SW’ers dat buiten onze arbeidsregio woont, maar wel in Arnhem werkt, door de MGR op basis van actuele cijfers bijgesteld. Dit zijn vaak mensen die al heel lang in Arnhem werken maar inmiddels zijn verhuisd naar net buiten deze regio. Dit leidt tot een knelpunt van € 3,3 miljoen in 2025, € 2,9 miljoen in 2026, € 4,3 miljoen in 2027 en € 3,0 miljoen in 2028.
Studietoeslag
Vanaf april 2022 is de regeling individuele studietoeslag overgegaan van aanvraag bijzondere bijstand naar een inkomensregeling. Deze landelijke regeling is voor mensen die door een structurele fysieke beperking niet in staat zijn om zelf inkomen te verdienen naast hun studie. De wijziging van de regeling heeft tot gevolg dat de aanvraag nu met terugwerkende kracht kan worden gedaan tot de ingangsdatum. Alle aanvragen die in 2023 zijn gedaan worden met terugwerkende kracht toegekend. Het is wettelijk mogelijk om 5 jaar lang de toeslag met terugwerkende kracht aan te vragen. Vanaf 2025 is hiervoor in de begroting gerekend met € 288.000. Met het cumulatieve effect verwachten we hierop in 2025 echter minimaal € 800.000 tekort te komen. Dit tekort loopt per jaar met € 300.000 op tot maximaal € 1.400.000 in 2027.
Re-integratiebudget
Doordat we de gereserveerde middelen voor beschut werk breder ingezet hebben ontstaat er vooralsnog een voordeel van jaarlijks circa € 1 miljoen in het totaal in te zetten re-integratiebudget vanaf 2025. Landelijk is de discussie over de financiering van beschut werk en inzet loonkostensubsidie echter nog niet afgerond. Een van de richtingen is dat beschut werk wordt gefinancierd op basis van gerealiseerde plekken. Vanaf 2025 zal dan mogelijk weer een knelpunt ontstaan. Deze ontwikkeling is vooralsnog opgenomen als risico.
Gelrepas
Het gebruik van de Gelrepas is sinds de digitale nieuwe pas in 2021 flink gestegen. We zien dat steeds meer pashouders de pas gebruiken en dat ze deze ook vaker gebruiken, vooral door het steeds uitgebreidere aanbod waarvoor de pas gebruikt kan worden. Met ingang van 2025 ontstaat hierdoor een structureel tekort van € 325.000, doordat de begroting hier nog niet op aangepast is.
Bijzondere bijstand
We zien een toename in het aantal aanvragen en daarmee ook de kosten voor Bijzondere Bijstand. Dit komt voornamelijk doordat wettelijk een tegemoetkoming voor verhoogde energielasten is toegevoegd aan de Bijzondere Bijstand en daarnaast door de vernieuwde Arnhemse regeling voor duurzame gebruiksgoederen en de herziening voor Bijzondere Bijstand tot 21 jaar. Met ingang van 2025 is hiervoor € 300.000 extra benodigd.
Beschermingsbewind
Er wordt landelijk meer gebruik gemaakt van Beschermingsbewind. De niet beïnvloedbare kosten zijn gestegen tot € 4,3 miljoen per jaar (budget is € 4,2 mln.). Voor 2023 en 2024 is er via de Turap II 2023 al incidenteel € 100.000 toegevoegd. Met ingang van 2025 bedraagt het structurele tekort € 100.000.
Vroegtijdige Schuldhulpverlening
Met ingang van 2025 hebben we geen extra rijksmiddelen meer voor de vroegsignalering en kunnen we deze dienstverlening niet dekken binnen de bestaande middelen. Aangezien we zien dat de behoefte aan hulp na een contact bij vroegsignalering stijgt en het aantal maandelijkse signalen van betaalachterstanden is toegenomen met 40%, willen we de dienstverlening met ingang van 2025 minimaal op het huidige niveau houden. In de jaren 2025 en 2026 stellen we voor € 230.000 aan extra lasten te ramen. Vanaf 2027 bekijken we of dit binnen de uitvoering van schuldhulpverlening opgenomen kan worden.